Boerderij Buitenverwachting

Zomer 2019

Het is vrij droog en mooi weer geweest en we hebben inmiddels de eerste snee gras geoogst. De koeien lopen lekker buiten en we hebben graskaas gemaakt. De meeste geiten hebben lammetjes en we hebben veel kuikentjes.

Pluimvee

Naast kippen kuikentjes hebben we ook kalkoen kuikens en krijgen we binnenkort eendenkuikens. De kalkoenen hebben we als kuikens gekocht. Naast dat kalkoenen er grappig uit zien en hilarische geluiden maken wil ik onderzoeken of kalkoenen echt dommer zijn dan eenden zoals ik wel eens gehoord heb. Eenden zelf zijn dommer dan kippen en kippen zijn ook al niet zo slim. Als de kalkoenen wat groter zijn komen ze waarschijnlijk te lopen in de boomgaard bij de stal voor de melkkoeien. Naast een gedragsexperiment, houden we de kalkoenen ook om te kijken of het past en of we ze goed kunnen afmesten. We hopen dan dat we tegen kerst wat kalkoenen kunnen eten en verkopen. Naast de kalkoenen krijgen we ook eenden. Eerder hadden we al  de witte pekingeenden, nu gaan we beginnen met Indische loopeenden. Dit zijn eenden die oorspronkelijk uit Indonesië komen en rond 1850 in Europa zijn beland, ze werden en worden voornamelijk als legeend gebruikt. Daarvoor komen ze ook op de boerderij. Naast eieren leggen gaan we ze ook in het voedselbos en de moestuin inzetten om jacht te maken op slakken en ander gespuis.

Meelwormen

Over insecten gesproken, een van onze stagiaires volgt een cursus insecten kweken. Hij is eerder thuis al begonnen met het kweken van meelwormen. Dit heeft hij nu ook kleinschalig op de boerderij opgepakt. Een gedeelte van de meelwormen gebruiken we als voer voor het pluimvee. Meelwormen worden hiervoor ook op grote schaal gekweekt. Kippen, kalkoenen en eenden zijn omnivoren, alleseters, dierlijke proteïne is een belangrijk deel van een gezond rantsoen voor hen. Onze kuikens krijgen nu beperkt onze zelfgekweekte meelwormen te eten. Als ze eenmaal buiten lopen zullen ze net als de kippen zelf hun portie dierlijke proteïne bij elkaar dienen te scharrelen. Meelwormen zijn overigens ook geschikt voor humane consumptie, de teelt van de wormen dient dan wel aan iets andere eisen te voldoen dan de teelt voor diervoeding.

Polderdag

Het genoemde pluimvee en de meelwormen zijn ook allemaal te bewonderen tijdens de polderdag, die op Hemelvaartsdag wordt georganiseerd. De polderdag is een jaarlijks georganiseerd fietsevenement, dat bestaat uit 4 fietsroutes. Verschillende soorten agrarische bedrijven zetten dan hun erf voor bezoekers open in het thema “met zorg bereid”. Van bedrijf naar bedrijf fietsend kun je genieten van bloeiende bermen, weidevogels en het cultureel erfgoed van het gebied. de Polderdag een dag vol ontmoeting tussen mens en dier, natuur en boerenambacht.Ook is er sfeervolle muziek op ons erf. Het is dé dag waarop stad en platteland elkaar kunnen ontmoeten.

Voedselbos

Op de Polderdag is ook ons voedselbos in ontwikkeling te bewonderen. Over het voedselbos schreef ik al iets in de voorgaande nieuwsbrief. Met de ontwikkeling van dit bos zijn we nog volop bezig. De ontwikkeling van een  aantal onderdelen is al in gang gezet, maar we dienen het geheel nog in een groter kader te plaatsen. Naast de ontwikkeling van ons eigen voedselbos en het kenniscentrum permacultuur, hebben we samen met anderen ook het initiatief genomen om een regionaal voedselbos netwerk op terichten. Dit is een netwerk waarin voedselboss initiatieven in ruime zin met elkaar samenwerken om van elkaar te leren en samen aan projecten deel te nemen..

Bier.

Een van de producten die we nog in het voedselbos willen gaan verbouwen is hop. Hop is een belangrijk ingrediënt voor bier. In vroeger tijden werd dit toegevoegd om het bier langer houdbaar te maken tegenwoordig wordt het vooral voor de smaakt gebruikt.  Ik zou graag mijn eigen hop telen om toe te voegen aan ons eigen bier. Na ons zelf gebrouwen farmhouse India Pale Ale, hebben we nu, naast diverse bieren van brouwerij Pronck, een gelimiteerde oplage van een echte koperkleurige farmhouse American Pale Ale. Het is op de boerderij gebrouwen en te koop voor 2 euro per flesje, de voorraad is beperkt.

Varkensvlees

Naast het bier dat nu al beschikbaar is, is er binnenkort ook weer varkensvlees. Helaas hebben we nog steeds geen zeug kunnen kopen, dus hebben we nog steeds geen eigen biggen, maar we hopen dat het in de loop van de zomer toch gaat lukken. Voorlopig hebben we nog een varken in de wei en binnen kort een in de vriezer.

.

Polderdag 2019 donderdag 30 mei Hemelvaartsdag

Proeven van streekproduct 

Pak de fiets, ga het buitengebied in en leer haar bewoners en bedrijven een beetje beter kennen. Proeven van het buitengebied doe je op de Polderdag 2019 Met Zorg Bereid letterlijk en figuurlijk. Want de leveranciers van heerlijke streekproducten geven je een kijkje in hun keuken, maar ook bedrijven die zorg bieden aan kwetsbare mensen uit de maatschappij doen dat deze Hemelvaartsdag 30 mei. Verschillende soorten agrarische bedrijven zetten hun erf voor je open op deze Polderdag in het thema Met Zorg Bereid.Van bedrijf naar bedrijf al fietsend genieten van bloeiende bermen, weidevogels en het cultureel erfgoed in het gebied. Molens, gemalen, een fraaie kerk met toren, een lokaal museum en gezellige horeca op de route. Bovenal is Polderdag een dag vol ontmoeting tussen mens en dier en natuur en boerenambacht en is er sfeervolle muziek op het erf te beluisteren! Het is dé dag waarop stad en platteland elkaar op een sportieve wijze kunnen ontmoeten.

 Kaag en Braassem  6 – 24 km

Deze route biedt een speciaal kinderrondje van 6-8 km. Hiervoor kun je starten in Leiden en Leiderdorp. Bij Woon-werklocatie ‘Om de Hoek’ (Gemiva) of bij de Kinderboerderij in de Merenwijk. Je fietst over de Zijldijk en zou ook nog het fietspondje kunnen nemen. Je komt langs mooi gelegen boerderijen met bijzonder vee en een loonwerkbedrijf met indrukwekkende machines én kunt op een smoothie-fiets stappen. De gehele route Kaag en Braassem heeft nog veel meer in petto: een boomkweker, veehouderijen, een Poldermolen, een ‘bio-boer’ en een antiekboerderij met een supergezellig terras. En de livemuziek onderweg is gevarieerd: van shantykoor tot damesband. En benieuw hoe een koeienwaterbed ligt? Dit kunt u uitproberen op deze route.Fiets mee op de Polderdag.nl 2019

 

Zondag 31 maart is het zover voor onze koeien. Na een vrij zachte winter is de lente weer aangebroken en gaan onze koeien naar buiten. Natuurlijk maken we van de koeiendans weer een feest, er is lekkers te krijgen en er kan melk getapt worden. Wil je onze koeien zien springen kom dan op Zondag 31 maart naar Buitenverwachting. Om 14.00 zijn jullie welkom bij onze stal aan de Groenwegh, nummer 2a

Tot Zondag,

 

Corneel van Rijn

 

Boerderij Buitenverwachting

Familie van Rijn

Groenwegh 2a

2355 CW

Hoogmade

071-5018248

Buitenverwachting Nieuwsbrief

Voorjaar 2019

Nieuwsbrief XXVIII

Het was een zachte winter en er staat vrij veel gras. Het was de laatste dagen wel wat onstuimig en er is zeker genoeg regen gevallen. Desalniettemin ziet het er naar uit dat de koeien eind maart, begin april naar buiten gaan. Zodra we een definitieve datum hebben, zullen we iedereen daarover berichten.

Lammetjesdagen

Niet alleen gaan binnenkort onze koeien weer naar buiten en nodigen we iedereen uit dat mee te maken, we organiseren ook nog lammetjes dagen. Dit doen we samen met Naar Buiten! op zaterdag 23 en zaterdag 30 maart van 10.00 – 15.00. Tijdens de Lammetjesdagen kan je de net geboren geitjes en lammetjes bewonderen, ook zijn er kleine kuikentjes. Tevens kan er gespeeld worden op de boerderij en de boer kan geholpen worden met het voeren van de dieren. Daarnaast organiseert Naar buiten! Leiden diverse activiteiten zoals: een tuintje inzaaien, een zintuigentest en van schapenwol een lammetje knutselen.

Voedselbossen & permacultuur

Ook wordt er op 2 april door 2 samenwerkende leader groepen op ons bedrijf een middag georganiseerd die in het teken staat van voedselbossen en permacultuur. Permacultuur is een samentrekking van permanent en agricultuur en iets heel anders dan permafrost. Permacultuur is kort gezegd een ontwerpmethode die door met de natuur mee te werken, door ecologische ontwerp principes te gebruiken, komt tot een systeem dat zichzelf in stand kan houden en volhoudbaar, permanent, is. We zijn al langer bezig met het integreren van permacultuur in onze bio boerderij. Deze integratie willen we verder uitbouwen met het opzetten van een kenniscentrum. Er is namelijk veel interesse in permacultuur, maar er is nog behoefte aan kennis. Dit is helemaal te merken op het vlak van de interactie tussen landbouw en burgers. De landbouw mist de vernieuwende andere aanpak van de permacultuur, de burger mist de praktische kennis van de boer. Juist op dit gebied is er veel mogelijk en nog veel te winnen. Dit kenniscentrum willen we dan vormgeven door het opzetten van meer voorbeeld projecten, op ons land, zoals een klein voedselbos, en het realiseren van een workshop ruimte. Een kenniscentrum opzetten willen en kunnen we niet in ons eentje. Het kennis centrum moet ook een netwerk zijn waar verschillende locaties en verschillende partijen hun expertise kunnen inbrengen. Als je interesse hebt om mee te doen of te denken, of als je wil komen op de inspiratie middag, neem dan per email contact op met boercornelishendrik@gmail.com.

Weidevogelsafari

Daarnaast organiseren we in het kader van de vogelweek van de vogelbescherming op zaterdag 11 en zaterdag 18 mei weidevogelsafari’s. Buitenverwachting is namelijk ook een weidevogelboerderij, dat betekent dat we erg begaan zijn met de weidevogels en dat we onze weilanden zo proberen in te richten dat de weidevogels floreren. Voor ons is weidevogelbeheer niet alleen het beschermen van nesten, maar ook het ecologisch beheren van onze weilanden. Een graslandbeheer bijvoorbeeld dat het bodemleven bevordert zorgt dat aan de randvoorwaarden voor vogels, namelijk voedsel, wordt voldaan en sluit aan bij onze manier van vee houden. Een goed bodemleven is ook goed voor het gras en de koeien: het is een win-win situatie. Weidevogelbeheer is voor ons ook mensen de weidevogels te laten zien. Om mensen van de weidevogels en de ruimte in de polder te laten meegenieten doen we daarom mee met de Nationale Vogelweek.

Eet vlees!

een omnivoraal manifest

De Ekoland van november 2011 had als thema vlees. Dit thema kwam ondermeer tot uitdrukking in het mooie portret van slager Gerrit Takke. Maar ik werd meer getroffen door iets anders. Zowel in het editoriaal als in het verhaal over de vegetarische slager en de afsluitende kolom van Jos van Duinen werd het eten van vlees niet omarmd. Er werd geschreven dat het eten van vlees zijn onschuld heeft verloren, diervriendelijk vlees niet bestaat en de consumptie ervan decadent is. Kortom, aan deze artikelen die een substantieel deel uitmaakten van dit themanummer lag een vleesvijandige of, vriendelijker geformuleerd, een vegetarische houding ten grondslag. Nu heb ik niets tegen het vegetarisme als een persoonlijke keuze, maar ik ben het niet eens met het ongekwalificeerd als fout wegzetten van vlees. De Ekoland staat hierin echter niet alleen en sluit aan bij een bredere vegetarische trend waarin het eten van vlees wordt beschouwd als nieuw taboe, als ‘het nieuwe roken’. De groeiende hoeveelheid in de supermarkt tentoongespreide vleesvervangers getuigt van deze trend. Vleeseters moeten steeds vaker uitleggen waarom ze vlees eten en het is deze uitleg die het themanummer in mijn mening node miste. Vandaar mijn uitleg waarom je wel vlees zou moeten eten.

Tien jaar heb ik vlees noch vis gegeten. Maar nu eet ik weer vlees, Ik ben een born again omnivoor. Waarom eet ik weer vlees? Het eten van vlees is ecologisch en ethisch verantwoordt, gezond en lekker. Een voorbehoud moet hierbij worden gemaakt, niet al het vlees is gelijk geschapen. Er is ook fout vlees. Ik pleit niet voor een zonder onderscheid consumeren van al het vlees. Wanneer ik vlees eet en andere daartoe oproep bedoel ik goed vlees. Goed vlees is ecologisch, ethisch, medisch en culinair verantwoordt. Wat is nu dit goede vlees?

Goed vlees is ecologisch verantwoordt dat wil zeggen op een natuurlijke wijze geproduceerd. De natuur wordt geïmiteerd en de kringloop gesloten. Herkauwers zoals koeien zijn er op gebouwd om grote hoeveelheden vezelrijk materiaal -gras- om te zetten in vlees, melk en mest. Gras -eigenlijk een polycultuur van grassen, vlinderbloemigen, gewenste en ongewenste kruiden- kan binnen een akkerbouw systeem gebruikt worden om de bodemvruchtbaarheid te behouden en te bevorderen. Bovendien leveren de dieren mest, deze mest is geen probleem, maar onderdeel van de oplossing. Het mestprobleem ontstaat alleen als de plantaardige en dierlijke productie uit elkaar worden gehaald[1]. Gronden waar geen akkerbouw kan worden bedreven door de grondsoort, de te hoge waterstand of de hellingshoek, zogenaamde marginale gronden kunnen door tussenkomst van herkauwende dieren toch productief worden gemaakt. Deze tussenkomst is nodig, want mensen eten geen gras. De efficiënte ecologische productie van vlees geldt niet allen voor herkauwers maar ook voor eenmagige dieren zoals varkens en kippen. Deze dieren kunnen door zelf te foerageren in een gedeelte van hun dieet voorzien, bijvoorbeeld varkens in eikenbossen en kippen in grasland. Bovendien zijn zij instaat om restproducten verwerken. Zoals varkens traditioneel de wei van zelfkazende boeren opslobberden.

 

Ecologische geproduceerd vlees is vlees geproduceerd met het oog op de kringloop. Deze kringloop is niet alleen een kringloop van nutriënten, maar ook de kringloop van het leven. Het is deze natuurlijke kringloop waar de dood ook altijd deel van uit maakt. De dood is onontkoombaar. Vlees is niet diervriendelijk als diervriendelijk betekent dat het dier niet wordt gedood. In deze zin is er echter geen diervriendelijk voedsel, bij elke vorm van voedselproductie zullen er direct of indirecte dieren gedood worden. Vlees is wel diervriendelijk, als dat betekent dat het dier met respect wordt behandeld, dat het dier wordt gehouden op een wijze die aanluit bij zijn aard.

Je bent niet alleen wat je eet, maar je bent ook wat je eet, eet. Dieren die op een natuurlijke wijze worden gehouden krijgen ook dat voedsel dat aansluit bij hun behoeften. Dit gezonde dieet vormt de basis voor een gezond dier, dat weer de basis vormt voor een gezond product. Vlees en melk van koeien die voornamelijk ‘gras’ vreten bevat bijvoorbeeld meer omega 3 en 6 vetzuren dan melk en vlees van koeien die veel granen krijgen[2]. Het eten van dit vlees sluit aan bij het natuurlijke dieet van de mens, de mens is tenslotte geen herbivoor, maar een omnivoor. De mens is meer een varken dan een koe. Eet daarom zonder schuldgevoel een goed stuk vlees. Om het op de wijze van Michael Pollan’s eetregels te formuleren[3]

Eet vlees, goed vlees. Niet te vaak.

[1] “Once plants and animals were raised together on the same farm — which therefore neither produced unmanageable surpluses of manure, to be wasted and to pollute the water supply, nor depended on such quantities of commercial fertilizer. The genius of America farm experts is very well demonstrated here: they can take a solution and divide it neatly into two problems.” The Unsettling of America : Culture & Agriculture (1996), p. 62

 

[2] http://www.eatwild.com/

[3] In Defense of Food: An Eater’s Manifesto. New York: Penguin Press. 2008. ISBN 9781594201455.